Cyberbeveiliging wordt steeds complexer en het lijkt erop alsof er elke dag wel een nieuwe digitale dreiging ontstaat. Hoewel het natuurlijk belangrijk is om hierop te reageren, is het even belangrijk om te herinneren dat veel hiervan eenvoudigere dreigingen verbergen (zoals datalekken) en dat het daarom belangrijk is om ook deze te beheersen.
Sommige datalekken resulteren in nog meer cyberaanvallen, zoals phishing. Het kan nuttig zijn om proactieve maatregelen te nemen om datalekken te voorkomen om andere soorten aanvallen en misdrijven tegen te houden.
Wat zijn datalekken?
Datalekken of het lekken van gegevens, is de blootstelling van gevoelige gegevens aan cybercriminelen. De informatie kan persoonlijk zijn of verband houden met een bedrijf of organisatie. Het lek kan elektronisch ontstaan, bijvoorbeeld via het internet of e-mail, maar het kan ook een fysiek lek zijn, zoals via laptops en andere apparaten, of opslagapparaten zoals USB's en externe harde schijven.
Of het slachtoffer nu een particulier of een groot bedrijf is, het lekken van gegevens kan grote, nadelige gevolgen hebben. Hoewel de gevolgen van een datalek voor een particulier verwoestend kunnen zijn, kunnen de gevolgen voor een onderneming op grotere schaal zijn, met bijvoorbeeld schade aan de publieke reputatie of enorme financiële verliezen tot gevolg.
Daarom is het belangrijk om te begrijpen hoe datalekken ontstaan, wat de gevolgen kunnen zijn en wat de verschillende manieren zijn om datalekken te voorkomen. Voor bedrijven is het cruciaal om te leren welke strategieën kunnen worden geïmplementeerd op organisatorisch niveau. Dit kan het opleiden van werknemers omvatten of het gebruik van technologie om gegevensverlies of dark web monitoring te voorkomen
Het verschil tussen een datalek en een gegevensinbreuk
Voor de gemiddelde persoon zijn de termen "datalek" en "gegevensinbreuk" onderling uitwisselbaar. Het kan echter nuttig zijn om het verschil tussen de twee te begrijpen.
Een datalek is simpelweg de onbedoelde blootstelling van gevoelige informatie, terwijl een gegevensinbreuk de opzettelijke diefstal van gegevens betreft door middel van een cyberaanval. Hoewel er in beide situaties sprake is van gevaar voor vertrouwelijke informatie, zijn de intenties en de oorzaken van elke situatie verschillend.
Meer specifiek kunnen datalekken het gevolg zijn van nalatigheid, of acties van binnenuit, terwijl gegevensinbreuken het gevolg zijn van opzettelijke acties van aanvallers - zoals het exploiteren van kwetsbaarheden.
Er bestaat natuurlijk wel een grijze zone tussen de twee termen. Dit komt doordat cybercriminelen vaak de informatie die bij een datalek wordt verzameld, gebruiken om een gegevensinbreuk uit te voeren. Het lekken van de aanmeldingsgegevens van een werknemer kan bijvoorbeeld worden gebruikt om een grootschalige gegevensinbreuk op te starten bij een bedrijf.
Hoe vinden datalekken plaats?
Het is belangrijk om te begrijpen dat datalekken niet altijd het gevolg zijn van een cyberaanval. Ze zijn daarentegen vaker het resultaat van menselijke fouten, of kwaadwillige acties. Een van de belangrijkste manieren om datalekken te voorkomen is dan ook door in de eerste plaats te begrijpen hoe deze kunnen gebeuren.
Dit zijn enkele van de meest voorkomende methoden die worden gebruikt om datalekken te veroorzaken:
-
Slechte infrastructuur: Verkeerde instellingen en rechten, verouderde software en slecht geconfigureerde netwerken kunnen allemaal een factor spelen bij datalekken.
-
Social engineering-aanvallen: Deze vormen een hardnekkige cyberbeveiligingsdreiging en omvatten phishing en spear phishing.
-
Slechte wachtwoordgewoontes: De meeste mensen maken hun aanmeldingsgegevens te gemakkelijk te raden door middel van stuffing en woordenboekaanvallen. Zo worden nog altijd te vaak wachtwoorden hergebruikt of worden er te zwakke wachtwoorden aangemaakt.
-
Verlies van apparatuur: Als een cybercrimineel in een verloren apparaat hackt, kan toegang worden verkregen tot alle gegevens die daar zijn opgeslagen.
-
Software-kwetsbaarheden: Cybercriminelen kunnen eenvoudig misbruik maken van zwakke plekken in software, wat kan leiden tot verschillende gevolgen, waaronder een gegevensinbreuk. Daarom is het van essentieel belang dat alle software up-to-date blijft en dat de nieuwste beveiligingspatches worden geïmplementeerd om gegevensinbreuken te vermijden.
-
Menselijke factor: Soms kunnen ontevreden werknemers of derden er actief voor kiezen om zich op een bedrijf of organisatie te richten door zelf gegevens te lekken.
-
Nalatigheid: Gevoelige gegevens worden soms opgeslagen op externe harde schijven of USB's - of soms zelfs opgeschreven - en achtergelaten waar ze toegankelijk zijn voor anderen.
Welke bescherming kan een oplossing voor datalekpreventie bieden?
Het overkoepelende doel van datalekken is dat cybercriminelen informatie verzamelen die ze kunnen gebruiken voor financiële of andere doeleinden. Er zijn talloze soorten gegevens die criminelen kunnen stelen en gebruiken in hun voordeel, en deze kunnen gerelateerd zijn aan particulieren of bedrijven en organisaties.
Enkele voorbeelden van de soorten gegevens die worden gezocht bij datalekken:
- Persoonlijk identificeerbare informatie (PII): Dit zijn gegevens gekoppeld aan personen, zoals e-mailadressen, identiteitskaartnummers, kredietkaartnummers en geboortedatums, om te worden gebruikt voor identiteitsdiefstal.
- Databases van klanten: Hierbij kan het gaan om persoonlijke gegevens of accountgegevens, betalingsgegevens, bestelgeschiedenissen, enz..
- Bedrijfsgegevens: Datalekken hebben vaak betrekking op vertrouwelijke bedrijfsinformatie zoals interne documenten of e-mails, accounts, prestatiestatistieken en prognoses, strategieën en plannen, en personeelsarchieven.
- Handelsgeheimen of intellectuele eigendom: Dit is de vertrouwelijke informatie die een bedrijf een concurrentievoordeel geeft en kan gepatenteerde ontwerpen en formules, bedrijfseigen technologie, broncode en commerciële strategieën omvatten.
- Financiële gegevens: Dit zijn alle gegevens met betrekking tot de financiën van een persoon of organisatie, zoals belastinggegevens, bankafschriften en facturen.
- Aanmeldingsgegevens: Bijvoorbeeld gebruikersnamen en wachtwoorden die kunnen worden gebruikt om de e-mail- of socialemedia-accounts van een slachtoffer over te nemen.
Door het verkrijgen van de bovenstaande informatie via datalekken, krijgen cybercriminelen de middelen om verdere misdrijven te plegen, waaronder identiteitsdiefstal, financiële fraude en afpersing. Daarom is het van essentieel belang dat particulieren en bedrijven ervoor zorgen dat ze hun preventie van gegevensverlies en cyberbeveiliging versterken.
Hoe wordt de informatie uit datalekken gebruikt?
Zodra ze al deze waardevolle gegevens in handen hebben, kunnen cybercriminelen vervolgens talloze andere misdrijven plegen. Daarom zijn datalekken zo gevaarlijk en is hun preventie zo cruciaal. Met de via datalekken gestolen informatie kunnen aanvallers het volgende doen:
- Nog meer cybermisdaden uitvoeren, zoals phishing-aanvallen met social engineering-technieken.
- Verschillende vormen van financiële fraude plegen, inclusief creditcardfraude.
- De identiteit van het slachtoffer stelen.
- Een doxingcampagne opstarten tegen het slachtoffer.
- De informatie toevoegen aan een database die kan worden gebruikt voor surveillance en inlichtingen voor kwaadaardige doeleinden.
- Een negatieve impact uitoefenen op de reputatie van een bedrijf.
- De bedrijfsvoering verstoren.
- De gegevens verkopen aan andere cybercriminelen op het dark web.
- Het slachtoffer/de organisatie afpersen voor financieel gewin.
Preventie van gegevensverlies voor cyberbeveiliging
Datalekken zullen een bedreiging blijven in onze digitale maatschappij, en cybercriminelen zullen steeds geavanceerdere methoden proberen om deze aanvallen uit te voeren. Er zijn echter verschillende strategieën en maatregelen die gebruikers kunnen implementeren om de kans op deze aanvallen te minimaliseren. Hieronder geven we enkele aanbevelingen voor het vermijden van datalekken:
- Implementeer gegevensbeveiligingsmaatregelen en controleer deze regelmatig om datalekken te voorkomen; dit is vooral belangrijk voor de naleving van de regelgeving.
- Bescherm je gevoelige informatie opgeslagen op de systemen van de organisatie met behulp van online tools om gegevensverlies te voorkomen.
- Controleer toegangsrechten en activiteit. Door toezicht te houden op je netwerk, kun je verdacht gedrag eenvoudig herkennen, wat belangrijk kan zijn om datalekken te voorkomen.
- Verstrek slechts minimale machtigingen en zorg ervoor dat werknemers, aannemers of andere belanghebbenden alleen toegang hebben tot de gegevens die ze nodig hebben voor hun rol, zodat er geen kans bestaat dat er gegevens lekken via deze personen.
- Zorg voor training om bewustzijn te creëren in cyberbeveiliging in de hele organisatie en werk deze trainingen regelmatig bij, zodat werknemers zich bewust blijven van de huidige bedreigingen en weten hoe ze deze kunnen vermijden.
- Verwijder regelmatig oude en onnodige gegevens, of sla ze op afzonderlijk van het hoofdnetwerk, zodat ze moeilijker toegankelijk zijn.
- Implementeer sterke wachtwoorden en veilige wachtwoordbeheersystemen, zoals het gebruiken van een betrouwbare wachtwoordmanager.
- Beoordeel en controleer voortdurend risico's van derden om preventie te verzekeren van gegevensverlies via aanvallen in de toeleveringsketen.
- Implementeer een sterk offboardingsysteem. Wanneer een werknemer vertrekt, mag deze geen toegang meer hebben tot netwerken, bestanden, apparaten en andere potentiële aanvalsvectoren.
- Maak waar mogelijk gebruik van multifactor- en biometrische autorisatie om toegang tot bedrijfsapparaten en -systemen te beschermen.
- Overweeg het gebruik van gegevensencryptie om gevoelige gegevens te beschermen die het meeste risico lopen.
- Door het dark web continu te controleren kunnen zowel valse als echte inbreuk-gerelateerde berichten worden ontdekt, en pieken in kwaadaardige activiteiten worden gedetecteerd. Darkweb-monitoring vraagt echter veel middelen, en vaak worden hiervoor externe experts aangewend.
Lekken en inbreuken op gegevens leren voorkomen
Datalekken vormen vaak de eerste stap bij een gegevensinbreuk, en de gevolgen van deze incidenten kunnen enorm zijn, vooral voor bedrijven. Daarom moeten organisaties vooral op hun hoede zijn voor het beschermen van hun gegevens en stappen ondernemen om het probleem te begrijpen en strategieën voor het voorkomen van datalekken implementeren. Het aanbieden van uitgebreide training in cyberbeveiliging is ook een manier om dit te bewerkstelligen. Zo begrijpen werknemers de dreiging van datalekken en zijn ze uitgerust met de basisbeginselen voor cyberbeveiliging. Maar het is ook belangrijk om andere stappen te nemen, zoals het beschermen van bedrijfsgegevens en het gebruik van hulpmiddelen voor het voorkomen van gegevensverlies. Door in tandem te werken, kan dit de kans op datalekken en de blootstelling van bedrijven aan andere cyberbeveiligingsdreigingen minimaliseren.
Gerelateerde artikels en links:
Leer meer over malware en hoe je al je apparaten ertegen kunt beschermen
Wat te doen bij inbreuk op je privacy
Gerelateerde producten en diensten:
