Overslaan naar hoofdinhoud

Wat is gezichtsherkenning? - Definitie en uitleg

camera

Wat is gezichtsherkenning?

Gezichtsherkenning is een methode om de identiteit van personen te ontdekken of te controleren aan de hand van hun gezicht. Gezichtsherkenningssystemen kunnen worden ingezet om personen in foto's, video's of in realtime te identificeren.

Gezichtsherkenning is een van de vormen van biometrische beveiliging. Andere biometrische softwareprogramma's zijn onder andere spraakherkenning, vingerafdrukherkenning en herkenning van het oognetvlies of de iris. De technologie wordt met name gebruikt uit beveiligings- en wetshandhavingsdoeleinden, hoewel er ook uit andere hoeken steeds meer belangstelling is.

Hoe werkt gezichtsherkenning?

Veel gebruikers zijn al bekend met gezichtsherkenningstechnologie via de FaceID die wordt gebruikt om iPhones te ontgrendelen (hoewel dit slechts een van de vele toepassingen van gezichtsherkenning is). Doorgaans is voor gezichtsherkenning geen enorme database met foto's nodig om iemands identiteit vast te stellen. De technologie identificeert en herkent simpelweg één persoon als de enige gebruiker van het apparaat en beperkt toegang voor anderen.

Maar gezichtsherkenning gaat verder dan alleen het ontgrendelen van telefoons; zo kunnen de gezichten van mensen die langs speciale camera's lopen, worden vergeleken met foto's van mensen die op een lijst met gezochte personen staan. Dergelijke lijsten kunnen foto's bevatten iedereen, ook van mensen die niet van delicten worden verdacht. Bovendien kunnen de foto's afkomstig zijn vanaf elke willekeurige locatie, zelfs van onze social-media-accounts. Er zijn verschillende gezichtsherkenningssystemen, maar over het algemeen werken ze allemaal als volgt:

Stap 1: Gezichtsdetectie

De camera detecteert het beeld van een gezicht: iemand alleen of in een groep mensen. De gedetecteerde persoon naar voren of naar opzij kijken.

Stap 2: Gezichtsanalyse

Daarna wordt het beeld van het gezicht vastgelegd en geanalyseerd. De meeste gezichtsherkenningstechnologie is gebaseerd op 2D- in plaats van 3D-beelden, omdat het gemakkelijker is om een 2D-beeld te vergelijken met openbare foto's of foto's in een database. De software leest de geometrie van het gezicht. Belangrijke factoren zijn onder andere de afstand tussen de ogen, de diepte van de oogkassen, de afstand van het voorhoofd tot de kin, de vorm van de kaaklijn en de contouren van lippen, oren en kin. Het doel is de gezichtskenmerken te identificeren die essentieel zijn bij het onderscheiden van een gezicht.

Stap 3: Beeld omzetten in gegevens

Tijdens het proces waarbij het gezicht wordt vastgelegd, worden analoge gegevens (een gezicht) omgezet in digitale informatie (gegevens) op basis van de gezichtskenmerken van de persoon. De analyse van je gezicht wordt als het ware omgezet in een wiskundige formule. De numerieke code wordt een gezichtsafdruk of faceprint genoemd. Net zoals vingerafdrukken uniek zijn, heeft ook elke persoon een eigen gezichtsafdruk.

Stap 4: Match vinden

Je gezichtsafdruk wordt vervolgens vergeleken met een database met andere bekende gezichten. De FBI heeft bijvoorbeeld toegang tot wel 650 miljoen foto's, afkomstig uit databases van verschillende staten. Op Facebook wordt elke foto die met de naam van iemand wordt getagd, toegevoegd aan de database van Facebook, die kan worden gebruikt voor gezichtsherkenning. Als je gezichtsafdruk overeenkomt met een foto in een gezichtsherkenningsdatabase, wordt er een beslissing genomen.

Van alle biometrische maatregelen wordt gezichtsherkenning als de natuurlijkste vorm beschouwd. Intuïtief is dit best logisch omdat we onszelf en anderen meestal herkennen aan het gezicht, niet aan onze vingerafdruk of iris. Naar schatting wordt meer dan de helft van de totale wereldbevolking regelmatig door gezichtsherkenningstechnologie gescand.

Zo wordt gezichtsherkenning gebruikt

De technologie kent vele toepassingsmogelijkheden. Deze omvatten:

Telefoons ontgrendelen

Voor verschillende telefoons, zoals de meest recente iPhones, regelt gezichtsherkenning het ontgrendelen van het apparaat. Met deze technologie kunnen persoonlijke gegevens goed worden beveiligd en blijven gevoelige gegevens ontoegankelijk als de telefoon is gestolen. Apple beweert dat de kans dat je telefoon met een willekeurig gezicht kan worden ontgrendeld, ongeveer één op de één miljoen is.

Wetshandhaving

Gezichtsherkenning wordt vaak gebruikt voor wetshandhavingsdoeleinden. Volgens dit NBC-rapport neemt het gebruik van deze technologie toe bij wethandhavingsinstellingen in de VS, maar ook in andere landen. De politie verzamelt foto's van arrestanten en vergelijkt deze aan de hand van lokale en federale gezichtsherkenningsdatabases en de databases van de verschillende staten. Zodra een foto van een arrestant is gemaakt, wordt deze toegevoegd aan databases die kunnen worden geraadpleegd wanneer de politie naar een wetsovertreder zoekt.

Daarnaast kunnen agenten met gezichtsherkenning ter plekke met smartphones, tablets of andere draagbare apparaten foto's van autobestuurders of voetgangers maken en direct vergelijken in een of meer gezichtsherkenningsdatabases om tot een identificatie te komen.

Luchthavens en grenscontrole

Gezichtsherkenning is op luchthavens overal ter wereld inmiddels een bekend fenomeen. Steeds meer reizigers hebben een biometrisch paspoort, waardoor ze doorgaans lange rijen kunnen omzeilen en in plaats daarvan via een geautomatiseerde controle voor elektronische paspoorten sneller naar de gate lopen. Gezichtsherkenning zorgt niet alleen voor kortere wachttijden, maar stelt luchthavens ook in staat de beveiliging te verbeteren. Het Amerikaanse Department of Homeland Security (binnenlandse beveiliging) voorspelt dat in 2023 zo'n 97% van de reizigers gebruikmaakt van gezichtsherkenning. Naast op luchthavens en bij douane-overgangen wordt de technologie ook gebruikt om de beveiliging tijdens grootschalige evenementen, zoals de Olympische Spelen, te verbeteren.

What is facial recognition

Vermiste personen zoeken

Gezichtsherkenning kan worden ingezet om vermiste personen en slachtoffers van mensenhandel op te sporen. Stel dat vermiste personen aan een database worden toegevoegd. In zo'n geval kunnen de autoriteiten meteen worden gewaarschuwd zodra deze personen door gezichtsherkenning worden herkend, of dat nu op een luchthaven, in een winkel of in een andere openbare ruimte is.

Minder winkeldiefstal

Gezichtsherkenning wordt ingezet om bekende winkeldieven, georganiseerde winkelbendes en mensen met een fraudegeschiedenis te identificeren die een winkel binnentreden. Foto's van personen kunnen worden vergeleken met omvangrijke databases met criminelen, zodat deskundigen op het gebied van diefstalpreventie en winkelbeveiliging op de hoogte kunnen worden gebracht wanneer iemand die mogelijk een bedreiging vormt, de winkel binnentreedt.

Winkelervaringen verbeteren

De technologie heeft de potentie om de winkelervaring voor klanten te verbeteren. Kiosken in winkels kunnen bijvoorbeeld klanten herkennen, hen producten voorstellen op basis van hun aankoopgedrag en ze in de juiste richting wijzen. Met behulp van 'face pay'-technologie kunnen klanten lange rijen bij kassa's met tragere betalingswijzen overslaan.

Kaspersky Premium, Meer informatie

Bankieren

Een ander voordeel van gezichtsherkenning is biometrisch online bankieren. In plaats van eenmalige wachtwoorden te gebruiken, kunnen klanten transacties autoriseren door naar hun smartphone of computer te kijken. Met gezichtsherkenning kunnen hackers het apparaat niet saboteren door wachtwoorden te kraken. Als hackers je fotodatabase stelen, zou ‘levenloze’ detectie, een techniek die wordt gebruikt om te bepalen of de bron van een biometrische sample een levende persoon of alleen een beeld is, (in theorie) moeten voorkomen dat je foto's worden misbruikt om je te imiteren. Gezichtsherkenning zou bankpassen en handtekeningen heel goed overbodig kunnen maken.

Marketing en reclame

Sommige marketingprofessionals hebben gezichtsherkenning ingezet om de klantervaring te verbeteren. Zo heeft producent van diepvriespizza's DiGiorno bijvoorbeeld in een marketingcampagne in 2017 gezichtsherkenning toegepast, waarbij gezichtsuitdrukkingen werden geanalyseerd van gasten op feestjes met een DiGiorno-thema, om de emotionele reacties van mensen op pizza's te meten. Ook mediabedrijven maken gebruik van gezichtsherkenning. Ze testen hiermee de reactie van het publiek op filmtrailers, personages in pilots van tv-programma's en de optimale plaatsing van producten in tv-uitzendingen (product placement). Reclameborden met gezichtsherkenningstechnologie, zoals op Piccadilly Circus in Londen, geven merken de mogelijkheid om op maat gemaakte advertenties te activeren

Gezondheidszorg

In ziekenhuizen wordt gezichtsherkenning ingezet ter ondersteuning van de patiëntenzorg. Zorgverleners testen het gebruik van gezichtsherkenning om toegang te krijgen tot patiëntendossiers, de registratie van patiënten te stroomlijnen, emoties en pijn van patiënten te detecteren en zelfs om specifieke genetische afwijkingen te helpen identificeren. AiCure heeft een app ontwikkeld waarin gezichtsherkenning wordt toegepast om ervoor te zorgen dat mensen hun medicijnen volgens de voorschriften innemen. Naarmate biometrische technologie minder duur wordt, zal het gebruik ervan in de zorgsector naar verwachting toenemen.

Aanwezigheid van studenten of medewerkers controleren

In enkele onderwijsinstellingen in China wordt gezichtsherkenning ingezet om ervoor te zorgen dat studenten niet spijbelen. Tablets worden gebruikt om de gezichten van studenten te scannen en te vergelijken met foto's in een database om hun identiteit te controleren. Op bredere schaal kan de technologie door werknemers worden toegepast om zich aan en af te melden op hun werkplek, zodat werkgevers hun aanwezigheid kunnen bijhouden.

Autobestuurders herkennen

Volgens dit consumentenrapport experimenteren autobedrijven met gezichtsherkenning als vervanging van autosleutels. De technologie vervangt de sleutel om de auto te openen en te starten, en om de voorkeur van bestuurders te onthouden, zoals de juiste stand van de stoel en spiegels en favoriete zenders op de radio.

Gokverslaving bewaken

Met behulp van gezichtsherkenning kunnen gokinstellingen hun klanten nog beter beschermen. Bijhouden wie locaties met een gokverleiding betreden en daarin rondlopen is moeilijk voor menselijk personeel, vooral in drukke ruimten zoals casino's. Met gezichtsherkenningstechnologie kunnen bedrijven personen identificeren die als gokverslaafd geregistreerd staan en een dossier van hun spelactiviteiten bijhouden, zodat het personeel deze personen kan helpen op tijd te stoppen. Casino's kunnen grote boetes worden opgelegd als wordt ontdekt dat gokverslaafden die zich vrijwillig op een lijst met uitgesloten spelers plaatsen, toch spelen.

Voorbeelden van gezichtsherkenningstechnologie

  1. Amazon maakte tot voor kort bij wetshandhavende instanties reclame voor de cloudgebaseerde gezichtsherkenningsservice Rekognition. In een blogbericht van juni 2020 kondigde het bedrijf echter aan dat het bedrijf het gebruik van zijn technologie door de politie voor de periode van één jaar wilden uitstellen. De reden hierachter was dat ze Amerikaanse overheden de tijd wilden geven om federale wetten in het leven te roepen, om mensenrechten en burgerlijke vrijheden te beschermen.
  2. Apple zet gezichtsherkenning in om gebruikers snel hun telefoons te laten ontgrendelen, zich te laten aanmelden bij apps en aankopen te doen.
  3. British Airways biedt gezichtsherkenning aan voor passagiers die in de VS aan boord gaan. Gezichten van reizigers kunnen door een camera worden gescand, zodat hun identiteit wordt geverifieerd en ze aan boord kunnen zonder hun paspoort of instapkaart te laten zien. De luchtvaartmaatschappij heeft de technologie al toegepast op binnenlandse vluchten in het VK vanaf Heathrow en werkt ook aan biometrisch instappen voor internationale vluchten vanaf deze luchthaven.
  4. Cigna, een Amerikaanse zorgverzekeraar, stelt klanten in China in staat om zorgverzekeringsclaims in te dienen die met een foto zijn ondertekend in plaats van met een schriftelijke handtekening, in een poging verzekeringsfraude te beperken.
  5. Coca-Cola heeft wereldwijd op verschillende manieren gezichtsherkenning toegepast, bijvoorbeeld om klanten te belonen die flesjes recyclen bij verkoopautomaten in China, om klanten van verkoopautomaten in Australië gepersonaliseerde advertenties aan te bieden en om evenementen te promoten in Israël.
  6. In 2010 is Facebook gestart met het gebruik van gezichtsherkenning in de Verenigde Staten om mensen in foto's automatisch te taggen met hun tool voor tagsuggesties. Met deze tool wordt het gezicht van een gebruiker gescand en worden suggesties over de identiteit van deze persoon gegeven. Sinds 2019 biedt Facebook deze functie als optie aan, als onderdeel van hun streven meer aandacht aan privacy te besteden. Facebook geeft hier informatie over de manier waarop gebruikers zich voor gezichtsherkenning kunnen aan- of afmelden.
  7. Google heeft de technologie in Google Foto's geïntegreerd en gebruikt deze om foto's te sorteren en automatisch te taggen op basis van degenen die worden herkend.
  8. MAC make-up gebruikt gezichtsherkenningstechnologie in enkele fysieke winkels om klanten make-up virtueel 'te laten uitproberen’. Hiervoor worden in de winkel spiegels met augmented reality gebruikt.
  9. McDonald's heeft gezichtsherkenning in zijn Japanse restaurants ingezet om de kwaliteit van de klantenservice te beoordelen. Hierbij werd onder andere geanalyseerd of werknemers glimlachen wanneer ze klanten helpen.
  10. Snapchat is op het gebied van gezichtsherkenningssoftware een ware pionier: ze bieden merken en organisaties de mogelijkheid om filters te creëren die perfect aansluiten op het gezicht van de gebruiker. Dit levert dus die filters voor puppygezichten en bloemenkransen op social media op.

Onder ander de volgende technologiebedrijven bieden gezichtsherkenningstechnologie aan:

  • Kairos
  • Noldus
  • Affectiva
  • Sightcorp
  • Nviso

Voordelen van gezichtsherkenning

Gezichtsherkenning kan niet alleen worden toegepast om je smartphone te ontgrendelen; de technologie kent ook andere voordelen:

Betere beveiliging

Op overheidsniveau kan gezichtsherkenning bijdragen aan de identificatie van terroristen en andere criminelen. Bij particulieren kan gezichtsherkenning worden toegepast als een beveiligingsmethode om apparaten te vergrendelen en voor particuliere bewakingscamera's.

Minder criminaliteit

Dankzij gezichtsherkenning is het eenvoudiger om inbrekers, dieven en indringers te traceren. Alleen al de wetenschap dat er een gezichtsherkenningssysteem is geplaatst, kan een afschrikwekkende factor vormen, met name voor wat betreft kleine criminaliteit. Naast fysieke veiligheid biedt gezichtsherkenning ook voordelen voor cyberveiligheid. Bedrijven kunnen gezichtsherkenningstechnologie inzetten om wachtwoorden te vervangen die nodig zijn om toegang tot computers te krijgen. In theorie kan de technologie niet worden gehackt, omdat er niets te stelen of te wijzigen valt, wat bij wachtwoorden wel het geval is.

Minder vooroordelen bij staandehoudingen

Openbare ongerustheid over onterechte staandehoudingen en fouillering is voor de politie een bron van controverse. Met gezichtsherkenning zou dit proces kunnen worden verbeterd. Door verdachten met behulp van een geautomatiseerd proces in plaats van een menselijk proces in grote groepen te herkennen, kan gezichtsherkenningstechnologie bijdragen aan het verminderen van eventuele vooroordelen en het verminderen van staandehoudingen en fouillering van oprechte burgers.

Meer gemak

Naarmate de technologie meer voeten aan de grond krijgt, zullen klanten in winkels vaker met hun gezicht kunnen betalen in plaats van met een creditcard of contant geld. Dit scheelt veel tijd bij de kassa. Omdat er geen contact hoeft te worden gemaakt bij gezichtsherkenning, zoals bij vingerafdrukken en andere beveiligingsmaatregelen wel het geval is - wat in de wereld ná de coronacrisis echt nuttig zal blijken - biedt gezichtsherkenning een snelle, automatische en naadloze verificatie-ervaring.

Snellere verwerking

Het herkennen van gezichten duurt slechts enkele seconden, wat bedrijven die gezichtsherkenning inzetten natuurlijk voordelen biedt. In een tijd die wordt gekenmerkt door cyberaanvallen en geavanceerde tools van hackers, hebben bedrijven zowel veilige als snelle technologieën nodig. Met behulp van gezichtsherkenning kan de identiteit van personen snel en efficiënt worden geverifieerd.

Integratie met andere technologieë

De meeste gezichtsherkenningsoplossingen zijn compatibel met de meeste beveiligingssoftware. Sterker nog: de oplossingen kunnen eenvoudig worden geïntegreerd. Hierdoor hoeven bedrijven niet nog eens veel meer te investeren om deze technologie te implementeren.

Nadelen van gezichtsherkenning

Hoewel een deel van de bevolking het geen probleem vindt om in openbare ruimten te worden gefilmd en geen bezwaar maakt tegen het gebruik van gezichtsherkenning zolang dit maar duidelijke voordelen biedt of er een duidelijke reden achter zit, kan de technologie bij anderen juist een heftige reactie oproepen. Enkele nadelen of zorgen zijn onder andere:

Surveillance

Sommigen maken zich zorgen over het feit dat het gebruik van gezichtsherkenning, in combinatie met alom aanwezige camera's, kunstmatige intelligentie en gegevensanalyse tot mogelijke massasurveillance leidt, wat persoonlijke vrijheden zou inperken. Het klopt inderdaad dat overheden met behulp van gezichtsherkenning weliswaar criminelen kunnen opsporen, maar tegelijkertijd kunnen ze ook gewone, onschuldige mensen volgen.

Potentiële fouten

Gezichtsherkenningsgegevens zijn niet geheel vrij van fouten, waardoor de kans bestaat dat mensen van een misdaad worden beschuldigd die ze helemaal niet hebben begaan. Een kleine verandering in de camerahoek of een net iets anders uiterlijk, zoals een nieuw kapsel, kan bijvoorbeeld al tot een fout leiden. In 2018 meldde Newsweek dat de gezichtsherkenningstechnologie van Amazon ten onrechte 28 leden van het Amerikaanse Congres identificeerde als personen die voor een delict waren gearresteerd.

Inbreuk op privacy

Ethiek en privacy zijn twee precaire kwesties. Overheden staan erom bekend dat zij foto's van talloze burgers opslaan zonder dat ze hiervoor toestemming hebben gekregen. In 2020 zei de Europese Commissie een verbod op het gebruik van gezichtsherkenningstechnologie in openbare ruimten te overwegen voor een periode van maximaal vijf jaar, zodat ze de tijd hebben om een regelgevingskader uit te werken om privacymisbruik en ethisch misbruik te voorkomen.

Gigantische gegevensopslag

Gezichtsherkenningssoftware is afhankelijk van zelflerende systemen (machine learning), die op hun beurt weer gigantische gegevensverzamelingen nodig hebben om nauwkeurige resultaten 'te leren’ verkrijgen. Voor zulke grote gegevensverzamelingen is forse gegevensopslag vereist. Mogelijk beschikt het mkb niet over voldoende middelen om de vereiste gegevens op te slaan.

Beveiliging door gezichtsherkenning - jezelf beschermen

Biometrische gegevens worden weliswaar over het algemeen als een van de meest betrouwbare verificatiemethoden beschouwd, toch kent ook deze manier aanzienlijke risico's. Als de creditcardgegevens van iemand worden gehackt, heeft diegene de mogelijkheid om zijn kaart 'te bevriezen’ en stappen te ondernemen om de persoonlijke gegevens, waarop de inbreuk is gemaakt, te wijzigen. Maar wat als je je digitale 'gezicht’ verliest?

Wereldwijd worden biometrische gegevens in steeds grotere hoeveelheden vastgelegd, opgeslagen en geanalyseerd, vaak door organisaties en overheden, die niet altijd even zorgvuldig omgaan met cyberveiligheid. Een vraag die steeds vaker wordt gesteld, is: hoe veilig is de infrastructuur waarin al deze gegevens worden opgeslagen en verwerkt?

 Omdat gezichtsherkenningssoftware nog maar in de kinderschoenen staat, is de wetgeving op dit gebied nog volop in beweging (als die al aanwezig is). Burgers van wie inbreuk op de persoonlijke gegevens is gemaakt, hebben vaak maar weinig juridische mogelijkheden ter beschikking. Cybercriminelen weten de autoriteiten vaak te ontlopen of worden pas jaren na hun vergrijp bestraft, terwijl hun slachtoffers geen enkele compensatie krijgen en zelf maar een oplossing moeten zien te vinden.

Naarmate gezichtsherkenning vaker wordt gebruikt, neemt ook de ruimte voor hackers toe om je gezichtsgegevens te stelen en fraude te plegen.

Een uitgebreid cyberveiligheidspakket is een onmisbaar onderdeel van de beveiliging van je onlineprivacy en -veiligheid. We raden Kaspersky Security Cloud aan. Dit pakket beschermt al je apparaten en bestaat uit anti-virus, anti-ransomware, mobiele beveiliging, wachtwoordbeheer, VPN en parental control.

Biometrische technologie biedt zeer aantrekkelijke beveiligingsoplossingen. Ondanks de risico's zijn de systemen handig en moeilijk na te maken. De ontwikkeling van deze systemen is nog volop in gang. De uitdaging zit hem in het maximaliseren van de voordelen met zo min mogelijk risico's.

Gerelateerde artikelen:

Aanbevolen producten:

Wat is gezichtsherkenning? - Definitie en uitleg

Ontdek wat gezichtsherkenning is, hoe het werkt en de vele toepassingen ervan. Leer ook over de voordelen en mogelijke nadelen.
Kaspersky logo

Gerelateerde artikelen