Jongeren in heel Nederland wenden zich tot virtuele, ‘parasociale’ relaties met influencers om zo om te gaan met de gevolgen van de pandemie
Eenzijdige relaties, ook wel bekend als ‘parasociale relaties’, bloeien op in Nederland na ruim 18 maanden van lockdowns en social distancing. 58 procent van de Nederlanders die influencers volgen, zegt dat zij ‘een ontsnapping uit de realiteit’ bieden. Dit ligt ruim boven het wereldwijde gemiddelde van 47 procent. Deze cijfers komen naar voren uit een onderzoek van cybersecuritybedrijf Kaspersky.
Tijdens de opeenvolgende lockdowns brachten velen van ons lange tijd thuis door en wendden zich tot digitaal gezelschap om ons verloren sociale leven in te vullen. Dit type eenzijdige relatie heeft een sterke aantrekkingskracht op veel levens. In Nederland volgt meer dan de helft (57 procent) van de jongeren (18-34 jaar) influencers. Voor 35 tot 55-jarigen is dit ongeveer een vijfde (19 procent) en slechts drie procent van de 55-plussers volgt een influencer.
De macht van influencers
Influencers hebben ongelooflijk veel macht om de levensstijl en standpunten van hun fans vorm te geven, stelt Kaspersky vast. 58 procent van de Nederlandse consumenten die influencers volgen, zegt van hen te leren, bijvoorbeeld over onderwerpen als gezondheid, hobby’s en stijl. Bijna een kwart (23 procent) van de jongeren die online trendsetters volgt, zegt beïnvloed te zijn door hun stijl, meningen en gewoonten. Daarnaast geeft 23 procent van de Nederlanders zelfs aan van mening te zijn veranderd over een bepaald onderwerp door een influencer.
Een op de vijf Nederlanders die een influencer volgt, heeft weleens gereageerd op een post door deze bijvoorbeeld te liken en vijftien procent heeft een comment achtergelaten. Meer dan een derde (35 procent) heeft zelfs minstens één influencer in het echt ontmoet en zeventien procent geeft aan nog niet eerder een influencer te hebben ontmoet, maar dat wel zou willen. Bovendien geeft een op de tien gebruikers toe afhankelijk te zijn van de content van influencers.
Tim de Groot, Business Development Manager bij Kaspersky Benelux en Nordics: “Hoewel meer dan de helft (56 procent) van de mensen wereldwijd al meer dan tien jaar actief is op social media, zijn velen van ons nog steeds aan het uitzoeken hoe ze de positieve kanten van social media in evenwicht kunnen brengen met de negatieve kanten. We zijn nu in een nieuw tijdperk aangekomen waar virtuele relaties de norm worden. Deze eenzijdige relaties kunnen vaak leiden tot oversharing op social media, omdat mensen deze relaties willen ontwikkelen. Dit kan echter leiden tot een enorm scala aan negatieve en onvoorziene gevolgen, zoals bijvoorbeeld pogingen tot hacken en phishing, doxing en pesten, online shaming, etcetera.”
De Groot vervolgt: “Het is begrijpelijk dat mensen door de lockdowns hun toevlucht hebben genomen tot online en parasociale relaties om eenzaamheid en verveling tegen te gaan, maar het is van cruciaal belang dat mensen zich bewust zijn van de gevolgen van te veel online delen en dat zij in staat zijn hier een juiste balans in te vinden.”
Uit het Kaspersky onderzoek blijkt ook het volgende:
- Nederlandse mannen (59 procent) zijn veel eerder geneigd te reageren op een post van een influencer door middel van bijvoorbeeld likes dan vrouwen (44 procent).
- 16 procent van alle Nederlanders die influencers volgen, zegt dat ze het gevoel hebben dat ze ‘goede vrienden’ zouden kunnen worden met de influencers die ze volgen.
- Bijna een op de vijf (19 procent) zegt dat influencers hen een relatie bieden die zij met niemand anders hebben.
- Mannen (13 procent) geven veel vaker dan vrouwen (5 procent) aan ‘een gevoel van afwezigheid’ te voelen als ze geen contact hebben met influencers.
- 23 procent van de Nederlanders heeft naar verluidt zijn mening over bepaalde kwesties veranderd.
Kaspersky’s tips voor social media:
Kaspersky raadt social media-gebruikers de volgende stappen te nemen om zoveel mogelijk plezier te halen uit de interactie met influencers en anderen.
- Wees je bewust van hoeveel tijd je spendeert op social media, welke content je bekijkt en hoe het je laat voelen.
- Wees waakzaam over wie je inhoud kan zien en wie je in foto’s kan taggen.
- Denk na voor je iets post: geef je vertrouwelijke informatie over jezelf, je werkgever of anderen?
- Post altijd met respect: kan je post als aanstootgevend worden ervaren?
- Weet hoe social media-bedrijven je persoonlijke data gebruiken en check je privacy-instellingen regelmatig om ze zo veilig mogelijk te houden.
- Gebruik complexe wachtwoorden, maak gebruik van hoofdletters, cijfers en speciale tekens waar mogelijk. Vermijd het gebruik van dezelfde wachtwoorden voor verschillende accounts.
- Maak gebruik van software voor wachtwoordbeheer en twee-factorauthenticatie voor extra veiligheid en stel waarschuwingen in.
- Verbreek de verbinding met apps van derden die je niet meer gebruikt.
Kaspersky heeft de ‘ShareAware Hub’ geïntroduceerd waar iedereen handige tips kan vinden om veilig gebruik te maken van social media.
Kaspersky heeft vijf verschillende social media-persona’s geïdentificeerd:
- Savvy Socials – beperken hun tijd online en beperken posts tot een minimum
- Breezy posters – posten overvloedig in relatief korte perioden van activiteit
- Oversharers – leven online en posten veel en vaak
- Lurkers – spenderen misschien veel tijd op social media, maar zijn hier alleen om te surfen en niet om te reageren op posts
- Offliners – zijn ofwel inactief, nooit lid geworden, of hebben veel van hun social media accounts verwijderd
Benieuwd wat voor social media-gebruik je zelf bent? Doe dan de online quiz.
*Over het onderzoek
Het veldwerk is uitgevoerd door Opinium Research tussen 18 en 31 mei 2021. Opinium ondervroeg 15.682 volwassenen in 25 landen, waaronder het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Italië, Duitsland, Spanje, Denemarken, Nederland, Chili, Mexico, Argentinië, Brazilië, Colombia, Peru, Japan, Rusland, Turkije, VS, Tsjechië, Hongarije, Zuid-Afrika, Oostenrijk, Singapore, Vietnam, Australië en de Verenigde Arabische Emiraten.
In Nederland bedroeg het aantal respondenten 513 volwassenen.
Het volledige rapport is beschikbaar op de ShareAware Hub.