tips
In deze post ga ik een verhaal over mijn ouders vertellen, over hoe ze bekend raakten met technologie en wat daarvoor van mijn kant nodig was. Aan het einde van elke sectie probeer ik de belangrijkste punten op te sommen en wat advies te geven aan degenen die hun ouders graag op veilige wijze met de wereld van technologie willen laten kennismaken.
Hoe ik met technologie bekend raakte
Ik herinner me nog de dag dat ik mijn eerste smartphone kocht, een HP iPAQ die op Windows Mobile 2003 SE draaide. Ik nam hem mee naar huis en liet hem aan mijn ouders zien. Mijn vader probeerde hem uit en zei: “Hij ziet er mooi uit, maar waar zijn de toetsen?” Hij probeerde hem vervolgens te gebruiken en zei dat hij liever zijn Nokia behield met zijn betrouwbare toetsenbord.
Mijn ouders waren geen digital natives en kwamen begin jaren 90 voor het eerst in aanraking met computers. Ik herinner me nog altijd dat mijn vader op die van hem typte alsof het een typmachine was. Onze eerste computer thuis was een 100-MHz Pentium met 6 MB RAM, een harde schijf van 1,2 GB en een externe 28.8-kbps-modem. Hij draaide op Windows 3.11, wat later werd geüpgraded naar Windows 95.
Voor zover ik me kan herinneren was ik altijd degene die eventuele problemen met de computer oploste. Als het internet niet werkte, was ik degene die met de technische ondersteuning belde, als mIRC tegenwerkte, was ik degene die verbinding maakte met de juiste servers.
Via deze weg werd ik dolenthousiast over programmeren, mede door het schrijven van scripts voor mIRC, een chatprogramma dat we vóór ICQ of MSN Messenger gebruikten. Misschien is het dus doordat mijn ouders de computer kochten toen ik nog een kind was en ik daar zo dol op was, dat ik uiteindelijk voor een technologiebedrijf ben gaan werken.
Van dumbphones naar smartphones
Op een dag, toen allebei mijn ouders een upgrade van hun telefoon nodig hadden vanwege problemen met de batterij, haalden mijn broer en ik ze over om BlackBerries te nemen. Mijn broer gebruikte er toen al een. Mijn vaders eerste reactie toen hij de telefoon kreeg was dat hij een tandenstoker nodig had om de toetsen in te drukken.
Terwijl mijn broer mijn ouders uitlegde hoe ze hun nieuwe telefoons moesten gebruiken, merkte mijn vader op: “Ik geloof dat ik opnieuw moet gaan studeren om deze dingen te leren gebruiken.” Mijn moeder had binnen een paar dagen echter al de basics onder de knie.
Na een aantal jaar de BlackBerry te hebben gebruikt (en met de komst van telefoons met een touchscreen met grotere beeldschermen), besloten mijn broer en ik dat het tijd was dat onze ouders échte smartphones kregen. We haalden ze samen over om de Microsoft Lumia 525s te nemen, waarvan wij vonden dat het destijds de meest gebruiksvriendelijke smartphone was, die tevens het minste risico liep om met malware te worden geïnfecteerd. Mijn vader merkte opnieuw op dat hij terug naar de universiteit zou moeten om met zo’n telefoon om te leren gaan.
Niet lang nadat mijn vader gewend was geraakt aan zijn smartphone, kondigde Microsoft aan dat de ondersteuning voor Lumia-telefoons zou worden stopgezet, wat betekende dat de apps die mijn ouders veel gebruikten niet langer updates zouden krijgen. Dus het was opnieuw tijd voor een upgrade. Dit keer kochten we iPhones voor ze. Zoals altijd leerden we ze hoe de nieuwe telefoons werkten, en ze raakten allebei veel eenvoudiger gewend aan de iPhones.
Geleerde lessen:
- Kies de gadgets met de eenvoudigste interface.
- Hou indien mogelijk vast aan één besturingssysteem. Het overstappen van een oude telefoon op een BlackBerry, vervolgens op een Windows Phone en daarna weer op iOS maakte ons werk een stuk lastiger dan wanneer we vanaf het begin voor iOS hadden gekozen. Dit was voor mijn ouders de beste optie, maar dat hoeft natuurlijk niet voor iedereen zo te zijn.
- Kies een systeem dat in de nabije toekomst waarschijnlijk niet zal verdwijnen. Zoiets is natuurlijk lastig te voorspellen, maar het is onwaarschijnlijk dat Google stopt met het ontwikkelen van Android of dat Apple in de komende jaren iOS plots links laat liggen. Eerlijkheidshalve moet daarbij gezegd worden dat zowel de BlackBerry als de Windows Phone destijds erg populair waren en dus een goede keuze leken.
- Kies een systeem dat u kent en gebruikt. Het is een stuk makkelijker om dingen uit te leggen die u zelf al weet, en geloof me: dingen uitleggen is nodig.
Digitale ouders opvoeden
Mijn vader, een dialysepatiënt, zei dat zijn behandelingen saai waren, dus we kochten een iPad voor hem omdat hij al bekend was met de interface vanwege zijn iPhone. Met zijn iPad meldde hij zich aan voor een online schrijfcursus.
Hij belde me dan op om te vragen hoe hij bepaalde apps moest downloaden, en soms vroeg hij hoe hij e-mails met bijlages moest versturen. Ik legde hem dat dan geduldig stap voor stap uit, want hij herinnerde me er ooit aan toen ik zei dat ik het druk had: “Ik heb jou 20 jaar lang opgevoed. Jij kunt me nu wel even 5 minuten hiermee helpen.”
Sommige ouders kunnen in stilte moeite hebben met nieuwe technologie (en daar hebben ze hun redenen voor), maar voor mij was dat een keerpunt. Mijn ouders hebben mij opgevoed tot de persoon die ik nu ben. Nu was het mijn beurt om ze te helpen, en juist met technologie kon ik dat doen.
Mijn ouders wisten natuurlijk ook erg weinig van cybersecurity af. Omdat ik in de cybersecurity-industrie werk, weet ik veel van de dreigingen die er bestaan, en ik besloot mijn ouders wat meer bij te brengen over veilige cyberhygiëne, wat in het moderne even noodzakelijk als moeilijk te leren is voor mensen die niet met een toetsenbord in hun handen zijn geboren.
Het was niet makkelijk, en het uitleggen van zaken die ik als erg eenvoudig en logisch beschouwde kostte een hoop tijd (gelukkig hielp onze encyclopedie hierbij), maar uiteindelijk begonnen ze het te leren.
Op een gegeven moment werden mijn ouders echte pro’s bij het analyseren of een WhatsApp-bericht echt was of een phishing-poging, of dat de links in een bericht een cyberdreiging vormden.
Mijn vader begon zelfs zijn vrienden voor te lichten over malware en phishing-campagnes, al kreeg hij met dezelfde frustraties als ik te maken: zijn leeftijdsgenoten hadden vaak geen idee waar hij het over had. Ze wisten dat ze antivirusbescherming voor hun computers nodig hadden, en dat was het dan ook wel.
Geleerde lessen:
- U moet geduld hebben en erg eenvoudige dingen aan uw ouders uitleggen. Maar doe dit wel. Zij hebben u immers grootgebracht tot de persoon die u nu bent.
- Het uitleggen van cyberhygiëne aan ouderen is een must, en het simpelweg installeren van een antivirusprogramma is niet voldoende. Begin met de basics, maar leer ze ook hoe ze dreigingen kunnen detecteren, en dan vooral phishing (of vishing, smishing of wat dan ook).
- Begin vroeg en houd het simpel. Nieuwe technologie kan erg verwarrend voor ze zijn.
Het draait allemaal om geduld
Uiteindelijk merkte ik dat het helemaal niet zo moeilijk was om mijn ouders gewend te laten raken aan technologie en basic cybersecurity. Het gaat allemaal om geduld en de tijd nemen om ze uit te leggen hoe het werkt en hoe ze online dreigingen kunnen vermijden.
Maar het gaat om meer dan het leren van tips voor computerveiligheid. Het belangrijkste is om ze te leren hoe slimme apparaten ze bij hun dagelijkse leven kunnen helpen. Het duurde even, maar uiteindelijk werkte het en vonden ze het allemaal ontzettend handig.
Ik leer mijn moeder nu hoe ze de slimme apparaten die ik in hun huis heb geïnstalleerd moet gebruiken. Ze is er dol op!
Geleerde lessen:
- Mensen moeten gewend raken aan technologie voor ze het leuk gaan vinden en het op eigen houtje gaan ontdekken. Het is aan u om de mensen in uw leven te steunen en ze naar tot dit punt en verder te begeleiden, want u bent de expert in deze digitale wereld, en zij zijn de nieuwkomers.
