Internet is een zegen. Nog nooit was het zo makkelijk om wat ons bezighoudt met iedereen te delen. Een bord met eten, de kat of de hond, een lollige selfie, een serie vakantiefoto’s: zonder na te denken gooien we alles op ons veilige Facebook- en Instagram-account, of we slingeren het via WhatsApp en Snapchat de wereld in. Wij – volwassenen – doen dat, en onze kinderen doen dat nog meer. Maar is het allemaal wel zo veilig als we onszelf voorhouden? Of is ons geliefde internet tegelijkertijd een vloek?
Een paar onschuldige vakantiefoto’s kunnen weinig kwaad, als ze terechtkomen bij iemand voor wie ze eigenlijk niet zijn bedoeld. Het is hoogstens een beetje gênant als je jezelf in je zwembroek op het wereldwijde web ziet opduiken, of als iemand van je ‘vrienden’ op Facebook een selfie deelt waar je niet van je aantrekkelijkste kant op staat. Maar wat als het intiemer wordt? Véél intiemer? En als het niet om jezelf gaat, maar om je kind of een puber in je directe omgeving? Uit onderzoek van Meldknop.nl blijkt dat 1 op de 8 jongeren weinig kwaad ziet in het sturen van een naakt-selfie.
Denk na
Wij denken soms misschien te weinig na voordat we iets doen, maar kinderen en jongeren doen dat in sommige omstandigheden nóg minder. Daar zijn ze kind voor. Ze kunnen heel ver gaan als ze indruk op iemand willen maken, stoer willen doen of de rest van de wereld uit willen dagen. Stel: je puberdochter, je nichtje of je buurmeisje is verliefd op een klasgenoot. Die jongen is misschien ook verliefd op haar, ze weet het niet, ze hóópt het. Hij vraagt haar of ze haar shirtje wil uittrekken voor de webcam of de camera van de smartphone. En daarna haar bh. Ja, denkt ze, hij vindt me ook leuk! En het is zo’n aardige jongen. Als ik hem niet kan vertrouwen, wie dan wel?
In negen van de tien gevallen loopt dit misschien goed af en bloeit er een mooie kalverliefde, maar die aardige jongen kan ook helemaal niet zo aardig blijken te zijn. Want die aardige jongen is ook een stoere jongen, met stoere vrienden die elkaar voortdurend willen overtreffen. Dus stuurt die aardige jongen – misschien wel in goed vertrouwen – de screenshot die hij van dat meisje heeft genomen naar zijn vrienden. Als dan één van die vrienden de foto deelt op een openbaar netwerk, is het kwaad geschied.
Nachtmerrie
In die andere negen gevallen, waarin je verse schoonzoon – of die van je buurman, je broer, je collega, wie dan ook – écht een aardige jongen is, kan er trouwens ook van alles misgaan. Iemand die haar en haar nieuwe vriendje hun geluk niet gunt, weet de cloud binnen te dringen en stuit op de foto. Een van beiden verliest een telefoon of hij wordt gestolen. De telefoon is niet goed beveiligd en valt ten prooi aan hackers. De gevolgen kunnen rampzalig zijn. Slachtoffers van sexting kunnen terechtkomen in een nachtmerrie van chantage, cyberpesten, pornowebsites, depressie en zelfs zelfmoord.
De boodschap aan onze pubers: doe het gewoon niet. De gevolgen van sexting overzien jullie vaak niet. Stuur dus geen intieme foto’s naar andere mensen, bekenden én vreemden, ook niet als ze aandringen. Niet naar iemand die je leuk vindt, niet naar iemand die je vertrouwt, niet als grapje en al helemaal niet om ‘likes’ te scoren. Leg die telefoon eens weg en lees een boek, bijvoorbeeld Francien, laat je tieten nog eens zien van Francien Regelink, die het vijftien jaar geleden allemaal meemaakte. Zij heeft het nog kunnen navertellen en doet dat dan ook uitgebreid, om ons en de onzen te waarschuwen. Voor anderen liep het minder goed af. Happy Safer Internet Day…